Dijital elektronik
denildiğinde akıllara genellikle lojik devreler veya diğer bir
adıyla lojik kapılar gelir. Entegre (IC - Integrated
Circuit) olarak üretilen bu tip
devreler, transistör ve diyot gibi
temel elektronik elemanlar
aracılığıyla elde edilirler. FET, MOSFET ve CMOS elemanları da
lojik devreler ile alakalı olarak gelişmiştir.
Temel kapı devreleri 3 çeşittir:
♦ VE (AND)
♦ VEYA (OR)
♦ DEĞİL (NOT)
Ancak bunlara ek olarak ve bu 3 temel devreden türemiş kapı devreleri
de mevcuttur:
♦ VEDEĞİL (NAND)
♦ VEYADEĞİL (NOR)
♦ ÖZELVEYA (XOR)
♦ ÖZELVEYADEĞİL (XNOR)
Mantıksal kapı
olarak da bilinen bu devreler belirli bir
Boolean Cebiri çerçevesinde girişten alınan veriler ile uygun, mantıksal
sonuçlar üretirler. İşte bu yüzden de sayısal elektroniksistemlerin en
vazgeçilmez elemanları olarak bilinirler.
Şekil 1: Lojik Devrelerin Gösterimi ve
Doğruluk Tabloları
Doğruluk
tabloları, sayısal devrenin
analizinde kullanılan en basit ve faydalı yöntem olarak görülüyor. n sayıda
giriş değeri varken, 2n sayıda çıkış değeri bulunabilir. Örneğin 2 giriş değeri varsa çıkış
değeri 4 farklı değerden birisidir.
VE Kapısı
Bir çıkış, iki
veya daha fazla giriş hattı bulunur. Eşdeğer devresini ise birbirine seri iki
anahtar olarak düşünebiliriz. İki anahtar da kapalı olmadan yani tüm girişlerin
değeri
"1" olmadan, elde edilen çıkış "1" olmaz. "Y
= A . B" ile gösterilir.
VEYA Kapısı
Bir çıkış, iki veya daha fazla giriş hattı bulunur. Eşdeğer devresini
birbirine paralel iki anahtar olarak düşünebiliriz. Bu yüzden çıkıştan
"1" elde etmek için herhangi bir giriş değerinin "1" olması
yeterlidir. Tüm girişlerin "1" olmasının sonucu da yine "1"
olarak kabul edilir. "Y = A + B" ile gösterilir.
DEĞİL Kapısı
Bir çıkış, bir giriş hattı bulunur. Çıkış işareti, giriş işaretinin
tam tersi (devriği) olur. "0" girişli bir devrenin çıkışı
"1" olurken, "1" girişli bir devrenin çıkışı "0"
olur. " Y = A' " ile gösterilir.
VEDEĞİL Kapısı
Bir çıkış, iki veya daha fazla giriş hattı
bulunur. "VE" fonksiyonunun "DEĞİL" ile birleşimi olarak
düşünebiliriz. Bu doğrultuda "VE" fonksiyonundan elde edilen çıkışların
tam tersi elde edilir. Girişlerin hepsi "1" olursa çıkış
"0" olur ancak bunun dışındaki tüm durumlarda "1" çıkışı
elde edilir. " Y = (A . B)' " ile gösterilir.
VEYADEĞİL Kapısı
Bir çıkış, iki
veya daha fazla giriş hattı bulunur. "VEYA" fonksiyonunun
"DEĞİL" ile birleşimi olarak düşünebiliriz. Bu yüzden
"VEYA" fonksiyonundan elde edilen çıkışların tam tersi elde edilir.
Girişlerin hepsi "0" olursa çıkış "1" olur ancak bunun
dışındaki tüm
durumlarda
"0" çıkışı elde edilir. " Y = (A + B)' " ile gösterilir.
ÖZELVEYA Kapısı
Bir çıkış, iki veya daha fazla giriş hattı bulunur. Tek bir özellik
dışında "VEYA" kapısı ile birebir aynıdır. Bu özellik de; girişlerin
hepsi "1" olursa çıkış değeri "1" yerine "0"
olur. " Y= A' . B + A . B' " ile ifade edilebilir.
ÖZELVEYADEĞİL
Kapısı
Bir çıkış, iki veya daha fazla giriş hattı
bulunur. "ÖZELVEYA" fonksiyonunun tam tersi çıkış verir.
"VEYA" kapısıdan tek bir özellik ile ayrılır ve bu özellik de;
girişlerin hepsi "0" olursa çıkış değeri "0" yerine
"1" olur. " Y= A' . B' + A . B " ile ifade edilebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder